Πέμπτη 10 Νοεμβρίου 2011

Άνδρες - Γυναίκες: Οι διαφορές που μας ενώνουν Σχετικά με την άσκηση για την ανδρική οπτική γωνία


Προσοχή στο Σχόλιο - Διευκρίνιση στο τέλος του κειμένου


 Κική Τριανταφύλλη, Διονυσία Μαρίνου, Γεωργία Γεωργακαράκου
Περιοδικό Ταχυδρόμος: Τετάρτη 23 Μαρτίου 2011

 Άρης, για τους άνδρες, Αφροδίτη, για τις γυναίκες. Ροζ για τα κοριτσάκια, μπλε για τα αγοράκια. Στερεότυπα δηλαδή που υποδηλώνουν ότι τα δύο φύλα έχουν ελάχιστα κοινά μεταξύ τους, λένε μάλιστα ότι το κάθε φύλο μιλάει τη δική του «γλώσσα». Πόση αλήθεια κρύβει άραγε αυτό; Η σύγχρονη έρευνα αποκαλύπτει πάντως ότι το – επικοινωνιακό – χάσμα μεταξύ ανδρών και γυναικών δεν είναι τόσο βαθύ όσο νομίζουμε. Ας ξεφύγουμε λοιπόν από τα κλισέ, ας παραδεχτούμε τις – μικρές ή μεγάλες – διαφορές μας για να απολαύσουμε εν τέλει τη συμπληρωματικότητά μας.

                Γιατί άραγε οι (περισσότερες) γυναίκες σταματάνε στον δρόμο και ρωτάνε για την κατεύθυνση, ενώ αντίθετα οι (περισσότεροι) άνδρες απεχθάνονται να το κάνουν; Το ερώτημα δεν είναι τυχαίο αφού αποκρυσταλλώνει τις βασικές πτυχές ενός φαινομένου που ευθύνεται για πολλές από τις απογοητεύσεις που βιώνουν άνδρες και γυναίκες όταν συνομιλούν μεταξύ τους. Για μια γυναίκα το να ρωτήσει έναν ξένο σημαίνει ότι θα κάνει μια φευγαλέα σχέση μαζί του που θα την οδηγήσει εκεί που θέλει να πάει χωρίς απώλειες. «Τι έχουμε να χάσουμε;», λέει. Με την οπτική του άνδρα, όμως, κάτι τέτοιο θα ήταν υποτιμητικό. Προτιμάει να χάσει 5, 10, άντε 20 λεπτά και να βρει μόνος του τον δρόμο, παρά να ρωτήσει κάποιον άλλο. «Άσε που μπορεί να μας στείλει αλλού γι’ αλλού», ισχυρίζεται. Είναι θέμα κατεύθυνσης. Για τους άνδρες σημασία έχει το «πάνω - κάτω» (ποιος έχει το πάνω χέρι), ενώ για τις γυναίκες το «μεταξύ μας» σύμφωνα με την Ντέμπορα Τάνεν, καθηγήτρια Γλωσσολογίας στο αμερικανικό Πανεπιστήμιο Georgetown, η οποία έχει αφιερώσει περισσότερα από τριάντα χρόνια ερευνώντας τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν γλωσσικά τα δύο φύλα.

 «Oι συζητήσεις των ανδρών τείνουν να επικεντρώνονται στην ιεραρχία και τον ανταγωνισμό, αντίθετα οι κουβέντες των γυναικών περιστρέφονται γύρω από τις σχέσεις τους και κατά πόσο αυτές είναι στενές ή αποστασιοποιημένες», λέει η αμερικανίδα καθηγήτρια. «Εγώ μπορώ να πετάξω την μπάλα μέχρι εκεί πάνω», λέει το ένα αγοράκι στον φίλο του, για να πάρει από εκείνον την απάντηση «η δικιά μου θα πάει στο φεγγάρι». «Η μαμά μου φοράει φακούς επαφής» λέει μια πιτσιρίκα για να εισπράξει ένα γεμάτο θαυμασμό «και μένα το ίδιο η θεία μου» από την άλλη. Αυτό το κοινό που μοιράζονται, της είναι τόσο ευχάριστο όσο η πιο ψηλή μπαλιά για το αγοράκι που «καπελώνοντας» φραστικά τους φίλους του νιώθει πιο δυνατό.

 Σε άλλες ηλικίες, όταν μια γυναίκα αναφέρεται σε προσωπικά της προβλήματα, η φίλη θα της απαντήσει «ξέρω πώς αισθάνεσαι» ή «το ίδιο συμβαίνει και σε μένα». Είναι μια τελετουργική απάντηση που ενισχύει τη σχέση τους. Σε μια ανάλογη συζήτηση ανάμεσα σε άνδρες ο δεύτερος θα έλεγε στον πρώτο «πού να δεις τι συμβαίνει σε μένα», αφήνοντας να εννοηθεί το χειρότερο και άρα κάτι που ενισχύει τη θέση του – ακόμη και – στη μιζέρια.  Υπάρχουν όμως και παρεξηγήσεις αφού, αν η συζήτηση γινόταν ανάμεσα σε μια γυναίκα και έναν άνδρα, εκείνος θα θεωρούσε ότι του ζητάει τη βοήθειά του για να λύσει τα προβλήματά της, πράγμα που θα έκανε μεν αλλά τότε εκείνη θα τον κατηγορούσε με θυμό ότι της λέει τι να κάνει...

                 Όλες οι συζητήσεις όμως είτε από την ανδρική είτε από τη γυναικεία σκοπιά και άρα όλες οι σχέσεις, αντανακλούν ένα συνδυασμό ιεραρχίας και σύνδεσης. «Όλοι φιλοδοξούμε να είμαστε δυνατοί και να έχουμε σχέσεις με άλλους ανθρώπους. Τα φαινομενικά διαφορετικά στυλ συζήτησης ανδρών και γυναικών είναι απλά διαφορετικοί τρόποι για την επίτευξη των ίδιων στόχων», ισχυρίζεται η Ντέμπορα Τάνεν.  Η οικογένεια μάλιστα είναι το πλαίσιο μέσα στο οποίο είναι ολοφάνερη αλλά και πολύ έντονη η επικέντρωση των μελών της – αρσενικών και θηλυκών – στην ιεραρχία και τον ανταγωνισμό από τη μια αλλά και την επιθυμία για σύνδεση από την άλλη. Υπάρχουν άραγε άνδρες ή γυναίκες που δεν το έχουν βιώσει;


Σχόλιο - Διευκρίνιση: Όπως φαίνεται και στην κορυφή της σελίδας το κείμενο αυτό το γράψανε γυναίκες.

Ένα ερώτημα που ανακύπτει (εμφανίζεται, παρουσιάζεται) είναι: το κείμενο αυτό είναι γραμμένο από γυναικεία οπτική γωνία;
Δηλαδή, αν δεν είχαμε δει τα ονόματα των τριών συντακτριών, θα μπορούσαμε να εντοπίσουμε ίχνη (σημάδια, στοιχεία: λέξεις, φράσεις, επιλογές, απόψεις κ.ά.) που δείχνουν ότι είναι γραμμένο από γυναίκα;

Μετα από σύντομη σχετική συζήτηση στην τάξη (που, αλήθεια, δεν πρόλαβε να προχωρήσει σε βάθος) είπαμε ότι υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι το κείμενο είναι γραμμένο από γυναίκα (-ες).

Αυτό που ζητάει τώρα η άσκηση (και το γράφω για όσους λείπανε εκείνη την ώρα) είναι να ξαναγράψουμε τη 2η παραγραφο με βάση τις απόψεις ενός άνδρα (του μέσου άνδρα ή ενός τύπου άνδρα). Δηλαδή αυτα τα οποία παρουσιάζει η 2η παράγραφος και ο τρόπος που τα παρουσιάζει μπορεί να τα υποστηρίξει και ένας άντρας;

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου