Τρίτη 22 Νοεμβρίου 2011

Τα φύλα στη λογοτεχνία: Πρόχειρο Διαγώνισμα στη Νεοελληνική Λογοτεχνία Α' Λυκείου


4Ο Γενικό Λύκειο Χαλκίδας                   Σχολ. έτος 2011-2012
Νεοελληνική Λογοτεχνία Α’ Λυκείου
Γραπτή δοκιμασία  Α’ Τετραμήνου
(Με βάση την εγκύκλιο 124679/Γ2//01-11-2011 του Υπουργείου Παιδείας Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων)

Ι. Κείμενο
Το παρακάτω κείμενο είναι
 απόσπασμα από το μυθιστόρημα του Γιάννη Πάνου 
από το στόμα της παλιάς Remigton[1] εκδόσεις ύψιλον/βιβλία Αθήνα 21983

Μιλάει ο Δημήτριος,  βασικός ήρωας της ιστορίας
Γνωριστήκαμε το 1930 κι από τότε πέρασαν έντεκα χρόνια. Τα τέσσερα πρώτα χρόνια και περισσότερο τα δύο τελευταία απ’ αυτά, νιώθαμε πολύ ο ένας τον άλλο. Συναντιόμαστε συνέχεια, πότε κρυφά πότε φανερά. Ήταν η πρώτη μου πραγματική αγάπη. Αυτό που συνέβαινε ήταν και για τους δυο μας κάτι πολύ δυνατό. Παρόλο που ήμουν πολλές φορές απλοϊκός και αδέξιος σα χωριατόπουλο, η φιλία που της έδειχνα, η αγάπη μου, μα και η κουβέντα μου και γενικά ο τρόπος ζωής μου την τραβούσε κοντά μου. Με καμάρωνε όπως έλεγε, έτσι που με έβλεπε δυνατό, και φοβόταν μήπως στο πλάι μου δεν φανεί ταιριαστή και αντάξια. Της έδινα τότε θάρρος και πλάθαμε όνειρα.
Ένα χρόνο πριν αρραβωνιαστούμε με παρουσίασε στην άρρωστη μητέρα της, που της έκανα πολύ καλή εντύπωση, και στους συγγενείς της. Ένας θείος της όμως, με κανένα τρόπο δεν θέλει ν’ αρραβωνιαστεί η Ελένη μαζί μου, μην τυχόν και σταματήσει να στέλνει από το Κάιρο[2] λεφτά στη μητέρα της, ενώ ένας άλλος της προξενεύει κάποιο νεοφερμένο Αμερικάνο με λεφτά. Οι δύο αυτοί συγγενείς της επηρεάζουν ή μάλλον καθορίζουν εντελώς τη ζωή της Ελένης μα και ολόκληρης της οικογένειας εμφανιζόμενοι σαν προστάτες και σύμβουλοι της άρρωστης μητέρας. Η επαφή αυτή με τους συγγενείς της, μα και κάτι υπονοούμενα στα γράμματά της όσο ακόμη βρισκόμουν στο χωριό, δημιούργησαν μια άσχημη κατάσταση και ένα κλίμα ψυχρότητας μεταξύ μας. Ανέβηκα στη Λυκόβρυση[3] να τη βρω, με την ελπίδα ότι θα διορθώσω τα πράγματα. Τότε ήταν που η Ελένη κάτω από την πίεση των δικών της, κλαίγοντας και ζαλισμένη, μου ανακοινώνει πως το αίσθημά μας ήταν μια αποτυχία. Οι προσπάθειες να την κάνω ν΄ αλλάξει γνώμη δεν έφεραν αποτελέσματα κι αναγκάστηκα να φύγω πικραμένος μα παλικαρίσια.
ΙΙ. Θέματα - Ερωτήσεις

Απαντάτε σε δύο (2) από τις τρεις (3) ερωτήσεις

·         Ερώτηση κατηγορίας (1α)
«Γνωριστήκαμε το 1930 κι από τότε πέρασαν έντεκα χρόνια. Τα τέσσερα πρώτα χρόνια και περισσότερο τα δύο τελευταία απ’ αυτά, νιώθαμε πολύ ο ένας τον άλλο. Συναντιόμαστε συνέχεια, πότε κρυφά πότε φανερά. Ήταν η πρώτη μου πραγματική αγάπη. Αυτό που συνέβαινε ήταν και για τους δυο μας κάτι πολύ δυνατό. Παρόλο που ήμουν πολλές φορές απλοϊκός και αδέξιος σα χωριατόπουλο, η φιλία που της έδειχνα, η αγάπη μου, μα και η κουβέντα μου και γενικά ο τρόπος ζωής μου την τραβούσε κοντά μου. Με καμάρωνε όπως έλεγε, έτσι που με έβλεπε δυνατό, και φοβόταν μήπως στο πλάι μου δεν φανεί ταιριαστή και αντάξια. Της έδινα τότε θάρρος και πλάθαμε όνειρα.
Ένα χρόνο πριν αρραβωνιαστούμε με παρουσίασε στην άρρωστη μητέρα της, που της έκανα πολύ καλή εντύπωση, και στους συγγενείς της.»

Οι κεντρικοί λογοτεχνικοί χαρακτήρες του αποσπάσματος είναι ο Δημήτρης και η Ελένη, και οι δύο είναι δάσκαλοι.
(1α) 1. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της σχέσης τους;
(1α) 2. Πώς συμπεριφέρεται και τι προσδοκά ο καθένας; (Να τεκμηριώστε με αναφορές στο κείμενο)
                                                                           Μονάδες   25
(1α) 3. Σε σχέση με την εποχή (δεκαετία 1930) η σχέση αυτή συμφωνεί με τα τότε δεδομένα;
                                                                          Μονάδες   25

·         Ερώτηση κατηγορίας (1β)
«Ένα χρόνο πριν αρραβωνιαστούμε με παρουσίασε στην άρρωστη μητέρα της, που της έκανα πολύ καλή εντύπωση, και στους συγγενείς της.» (…) «Η επαφή αυτή με τους συγγενείς της, μα και κάτι υπονοούμενα στα γράμματά της όσο ακόμη βρισκόμουν στο χωριό, δημιούργησαν μια άσχημη κατάσταση και ένα κλίμα ψυχρότητας μεταξύ μας.»

·         (1β) 1.  Να κρίνετε την στάση της μητέρας της Ελένης και
         Μονάδες 5
  2. την παρέμβαση των συγγενών της Ελένης στο ζήτημα του γάμου της με το Δημήτρη.
                                                                      Μονάδες 10

(1β) 2. 1. Τι δείχνει για την εποχή (δεκαετία 1930), για την παραδοσιακή κοινωνία της εποχής;
                                                                           Μονάδες   10

 (1β) 3. Να συσχετίσετε το ζήτημα με τη σύγχρονη εποχή.
    Τι συμβαίνει σήμερα όταν δύο νέοι ανακοινώνουν ότι έχουν σχέση και σκοπεύουν να παντρευτούν; Μπορείτε να αναφέρετε δύο ή τρεις εναλλακτικές εκδοχές!
                                                                             Μονάδες 25



·         Ερώτηση κατηγορίας (2α)


«Ανέβηκα στη Λυκόβρυση να τη βρω, με την ελπίδα ότι θα διορθώσω τα πράγματα. Τότε ήταν που η Ελένη κάτω από την πίεση των δικών της, κλαίγοντας και ζαλισμένη, μου ανακοινώνει πως το αίσθημά μας ήταν μια αποτυχία. Οι προσπάθειες να την κάνω ν΄ αλλάξει γνώμη δεν έφεραν αποτελέσματα κι αναγκάστηκα να φύγω πικραμένος μα παλικαρίσια.»
Να δραματοποιήσετε την παραπάνω σκηνή [Διάλογος: 30 στίχοι (ατάκες)]

Μονάδες  50

             
Καλή επιτυχία

                                                            Χαλκίδα       21   Νοέμβρη   2011


[1] Φημισμένη μάρκα γραφομηχανής
[2] Ο Δημήτρης και η Ελένη εργάζονταν για κάποιο διάστημα σε ελληνικά σχολεία του Καϊρου
[3]  Λυκόβρυση, το χωριό καταγωγής της Ελένης σε νησί του Αιγαίου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου